Integrale toegankelijkheid

Integrale toegankelijkheid van een ruimte, lokaal of gebouw maakt dat iedereen zonder onderscheid en zonder hulp deze plaats kan bereiken, betreden, gebruiken en begrijpen.

Toegankelijkheid is dus veel meer dan het toegankelijk maken van een gebouw voor rolstoelgebruikers of voor andere personen met een beperking. Zo is er de brouwer die de drank komt bijvullen, een bezoeker die moeilijk te been is, de onderhoudsploeg met een poetsmachine of een ouder met een kinderwagen. Je kan ook een tijdelijke beperking hebben zoals een gebroken been. Er kan een noodsituatie uitbreken waarbij brancards aan te pas komen…  Iedereen haalt voordelen uit een toegankelijk gebouw.

Van bij de start van het ontwerpproces kan je er het best rekening mee houden dat je gebouw voor iedereen comfortabel en gebruiksvriendelijk moet zijn. Zeker bij de realisatie van een nieuwbouw kan je toegankelijkheid volledig integreren vanaf de start.

Toegankelijkheid betekent een goede bereikbaarheid. Dit heeft te maken met de ligging van het gebouw, de nabijheid van openbaar vervoer en diensten, de toegankelijkheid van het publiek domein zoals de oversteekplaatsen, stoepen, parkeerplaatsen, voorrijdmogelijkheid, enz.

Daarnaast is het een vereiste dat je een gebouw of omgeving kan betreden. Dit betekent dat de toegang duidelijk is en voor iedereen zonder drempels te nemen is.

Eens in het gebouw betekent toegankelijkheid dat je vlot en veilig gebruik kan maken van het gebouw zoals het bedoeld is. Het gaat hier om meer dan brede deuren en gangen. Ook verlichting, kleurgebruik, rustpunten, sanitair, meubilair, deurbeslag of bedieningsknoppen zijn van tel.  Verder moet je ook de buitenomgeving zoals een terras of buitenspeelruimte kunnen gebruiken waarvoor ze ontworpen is.

Tot slot is ook het begrijpen zeer belangrijk. De leesbaarheid van een ruimte, het ontwerp en de logica van het plan maken dat je al dan niet op een vanzelfsprekende wijze ‘geleid’ worden door het gebouw. Duidelijke signalisatie is een extra steun om je weg te vinden.

Hou zeker rekening met de ‘keten van toegankelijkheid’. Elk onderdeel van een gebouw, zowel structurele elementen als afwerkingelementen, vormen een schakel in een groter geheel. Een voorbeeld: een aangepast toilet voorzien in je jeugdlokaal is een superidee, maar vergeet niet dat je daarvoor eerst het lokaal moet binnen kunnen om vervolgens het toilet zonder moeite te bereiken!